30/12/2004

Incendio


Débolle o conto a Pablo Otero Peixe. É unha historia africana. Na sabana declarase un voraz incendio. Por mor da seca as lapas engulen rapidamente a herba. Os animais foxen estarrecidos para salvar o pelexo. O incendio avanza velozmente. Na carreira tola na procura do río, os máis poderosos animais da sabana –o león, o rinoceronte, o elefante...– crúzanse co colibrí que cunha pinga de auga no bico encamíñase cara ao incendio. Eí louco! –dille o león–, cara onde vas? Vou apagar o incendio –retruca o colibrí. Cunha pinga? espétalle o rinoceronte; mentres todos escachan a rir. Si, cunha pinga –arréponse o colibrí. Eu polo menos o intento! Ás veces síntome como o colibrí. Intentando ridiculamente aventuras imposíbeis.

22/12/2004

Infinita muralla chinesa

Traballo desde hai días como albanel na construción dunha nova muralla chinesa. Unha muralla de trazado variábel e caprichoso que vai e volve de acordo cos desexos de moi diversos mandaríns. Medra cun ritmo pousón, eslaiado e desesperante, desganadamente vaise acomodando a unha serpeante liña imaxinaria. Non teño claro que serva de defensa fronte a novos ou vellos bárbaros. Estirase como a nosa cadea, pesadamente, e consome horas do día e da noite. É voraz e pápanos as felicidades da xornada. Pantanosa, engúlenos na súa teimosía. Cada novo ladrillo no muro cústanos unha alma e é un aguilloante convite á deserción. Con todo, a cuadrilla segue enfiando cachotería e tixolos, e eu con ela. Atesouramos a esperanza de que axiña chegará un xigantesco exército operario para darnos o relevo e liberarnos a vida. Mentres, alguén sabe onde atopar o convenio da construción?


20/12/2004

Ne supra crepidam sutor iudicet


Segundo os testemuños dos historiadores latinos Valerio Máximo e Plinio o Vello, a frase «zapateiro aos teus zapatos» foi pronunciada por Apeles, o máis sonado dos pintores gregos da Antigüidade. Apeles adoitaba expor os seus cadros no ágora para así poder escoitar directamente a opinión da xente sobre os seus traballos. Un día un zapateiro observou que nunha das pinturas había unha sandalia á que lle faltaba un ollal. Apeles escoitou a crítica e deseguido remediou o erro retocando a pintura. Inchado de autoridade, días máis tarde, o zapateiro volveu contemplar o cadro e fixo unha crítica sobre a postura dunha perna. Apeles, ao escoitar o comentario, espetoulle: «Ne supra crepidam sutor iudicet» –un zapateiro debe limitarse a opinar sobre as súas sandalias–. Unha lección como esta foi o que deu de si este zapateado día. Escribamos mil veces: «Zapatero fai os teus zapatos, e déixate doutros tratos.»

18/12/2004

Ficcions literarias


Malia miña experiencia laboral previa, o truculento mundo da promoción editorial segue parecéndome tan apaixonante como abraiante. Hoxe descubro na sección literaria dun exemplar atrasado de El Mundo que o libro de ficción máis vendido é El Quijote e que a obra de non ficción que se máis compra é 11M: La venganza de Casimiro García-Abadillo. Que El Quijote estea aí é unha esixencia do guión coa ollada posta nos 400 anos da súa primeira edición, pero cualificar a obra García-Abadillo como de non-ficción é unha esaxeración da mercadotecnia que non ten medida (O autor defende que o atentado do 11-M é consecuencia dunha vinganza tramada por Marrocos por cousa da firmeza mostrada polo goberno de J.M. Aznar en asuntos xeopolíticos tan relevantes como Perejil ou a loita contra a inmigración ilegal que incomodaron ao rei aluíta, quen deixaría barra libre aos islamitas que argallarían a matanza de Atocha). A posición de García-Abadillo no top de ventas seméllame aínda máis de ficción aínda cando reparo en que é vicedirector de El Mundo. Con todo, o mazazo definitivo prodúcese cando confirmo na COPE que os libros máis vendidos son El Quijote e, alehop!, 11M: La venganza do amigo Casimiro. Tras isto dou en crer que El Quijote non debe levar vendido nin o primeiro exemplar.

Muuuuuuu

Revista de prensa. El Correo Gallego: Una vaca mostrenca arrasa por la noche las cosechas de la aldea noiesa de Taramancos. Una vaca mostrenca está causando graves destrozos en plantaciones y graneros de Taramancos, en el municipio de Noia. El animal suele actuar de madrugada y pese a que los afectados intentaron atraparla en más de una ocasión aún no lo consiguieron, «porque no deja que se acerquen a ella, ya que es muy veloz», explica la joven Rebeca Becerra... Muuuuuu!

17/12/2004

A estupidez antagonista


Nas súas clases de prehistoria e antropoloxía don Carlos Alonso del Real deixaba caer máximas de indiscutíbel validez universal. Unha das máis socorridas era que «non hai nada máis parecido a un tonto de esquerdas que un tonto de dereitas». Dadas as súas orixes intelectuais el sabía ben do que falaba. Leonardo Sciascia concluíu o mesmo respecto dos cretinos. Contundente xuízo. O anónimo-acrónimo X.M.G. ten en Cristina Amenedo unha alma xemelga, imprescindíbel, complementaria. A prolífica escritora escribe en El Correo Gallego un breve comentario(?), que ben podería ser incluído na Enciclopedia do Pensamento Reaccionario Universal, sobre Galeusca. Carga contra o PNV e Carod (en Galeusca?) e nun brote de mongolismo intelectual anota: «Galicia, un sordo resentimiento contra todo lo que huela a castellano que se margina y silencia idioma de Cervantes incluído. Así pues, los españoles sabrán juzgar lo que les ofrece esa Galeusca. Marañón califica ese nacionalismo "como una especie de seto punzante que aisla a los pueblos de la convivencia con todos los demás, un egoismo antisolidario y anticristiano"». Deixo foto do becho por se dan con ela pola rúa. Se a recoñecen, non deixen de aplaudirlle solidaria e cristiamente. Favores polos que se anticipan grazas.

Estupidez esencial

Asunto: Proxecto de longo prazo
Autor: X.M.G.
Comentario: Si o que pretendedes desde ese xornal.com é cambiar o BNG estades apañados, amigos. Algúns levamos xa moitos anos na loita para que uns señoritos nos descubran o mundo. Pensades que a UPG existe por casualidade? O noso proxecto é de longo prazo. Non estades entendendo nada. De nada.
A mensaxe debeuna meter na botella alguén nos anos máis crus da Guerra Fría. Quizais por cousa do frío se lle conxelou o cerebro. Existen, son unha chumbiza realidade que transita sempre polos mesmos carreiros: a tradición lexitimadora («Algúns levamos xa moitos anos na loita»), o carácter inmutábel do (seu) mundo («Se o que pretendedes [...] é cambiar o BNG estades apañados»), o rol providencial do Partido («Pensades que a UPG existe por casualidade?»), e un mesianismo miope que o fía todo ao «longo prazo». É difícil sintetizar en tan poucas palabras a esencia da cepa máis reaccionaria do nacionalismo galego, non falta nin o arrebato ofendido da clase auténtica contra «os señoritos». Hai outro BNG pero non está nesas lúcidas cabezas.

15/12/2004

Xornalistas

Agora vivo arrodeado de xornalistas. Oficio esforzado. Cando estean desmoralizados, desmoronados polo curre, alguén debería lerlle esta declaración de amor a súa profesión que se debe a PIT II: « Es la última pinche barrera que nos impide caer en la barbarie. Sin periodismo, sin circulación de información, todos levantaríamos la mano cuando el big brother lo dijera. Es la voz de los mudos y el oído extra que Dios le dio a los sordos. Es el único pinche oficio que aún vale la pena en la segunda mitad del siglo XX. Es el equivalente moderno de la piratería ética, el aliento de las rebeliones de los esclavos. Es el único puñetero trabajo divertido que aún puede practicarse. Es lo que impide el regreso al simplismo cavernario. Contradictoriamente, es un asunto donde nuevamente hay cosas eternas: la verdad, el mal, la ética, el enemigo. Es la mejor literatura, porque es la más inmediata. Es la clave de la democracia real, porque la gente tiene que saber qué está pasando para decidir cómo se va a jugar la vida. Es el reencuentro entre las mejores tradiciones morales del cristianismo primitivo y las de la izquierda revolucionaria de fines del siglo XIX. Es el alma de un país. Sin periodistas todos seríamos muertos y la mayoría ciegos. Sin circulación de información verídica todos seríamos bobos. Es también el refugio de las ratas, la zona más contaminada, junto con las fuerzas policiacas, de toda nuestra sociedad. Un espacio que se dignifica porque lo compartes con los tipos más abyectos, más serviles, más mandilones, más corruptos. Y por comparación te ofrece las posibilidades de la heroicidad. Es como si metieran el cielo y el infierno en una licuadora y tuvieras que trabajar en movimiento. Es una albañilería del sentido común...»

Dilemas

Nas paredes de París no maio do 68 alguén fixo esta pintada: «Eu puteo á sociedade, ela devólvemo ben.» Outros fixeron esta: «Se o que ven non é estrano, a visión é falsa» e estoutra: «Nos exames, responda con preguntas.» Unha moi lembrada por min nestes días é a que formula este finísimo dilema: «Que é mellor: un final horroroso ou un horror sen fin?» De entrada manifesto que de poder elixir case que prefiro un final horroroso, moi especialmente á vista do horror sen fin destes días... Mañá é outro día, pero dificilmente pode ser peor.

14/12/2004

Canibalizando


Un dito chinés afirma que «se queres que algo se faga, encárgallo a una persona ocupada.» Comigo os chineses van dados. Na vertixe laboral hai pouco tempo para atender todo e ningún tempo para nada. Hoxe zafo o artigo semanal de Vieiros canibalizando este blog. Aproveitei un post e engordeino até armar un argumento de urxencias sobre a última batalla senatorial de Quintana. Non fago nin o esforzo de convencerme de que este blog é un banco de probas para as outras publicacións, etc., etc. Non hai vagar, non hai tempo, non hai ideas, non hai lecturas, non hai nada que dicir. Ren de ren.

11/12/2004

A guerra das palabras

Vou de excusión polas librarías compostelás para darme un respiro e atopo con algo de atraso La guerra y las palabras de Jorge Volpi. Aquí, Seix Barral subtitúlao como «Unha historia do alzamento zapatista de 1994»; en México a editorial Era preferiu subtitúlalo «Una historia intelectual de 1994». O século XXI en México, e para a esquerda espilida do mundo enteiro, comezou o primeiro de xaneiro de 1994 coa insurxencia zapatista, o traballo de Volpi é unha análise do impacto intelectual daqueles feitos e por iso concédelle máis protagonismo á guerra de ideas, imaxes e mensaxes que as accións militares do EZLN.
Agora que o subcomandante iniciou unha nova aventura, esta vez literaria, coa publicación de Muertos incómodos, as valoracións de Volpi sobre as capacidades retóricas e comunicacionais de Marcos recobran (se é que algunha vez o perderon) interese. Sen caer na esaxeración de Regis Debray que cualificou ao dirixente zapatista como «o mellor escritor latinoamericano vivo», Volpi recoñécelle que é «un creador sólido» e que a Marcos lle corresponde «o mérito de renovar a arte epistolar en México» E engade: «De non terse dedicado a filosofía e a guerra, [...] sería un dramaturgo ou un novelista de certa valía». Na miña idea, a maior gabanza que lle dedica Volpi é cando escribe que «a súa maior creación literaria é el mesmo». Para un tío que anda encarapuchado pegando tiros non está nada mal. (Continuará)

Alien vs. Predator

Tras o 11-M/14-M, a lóxica do bipartidismo impúxose esmagadoramente, sen piedade pluralista ningunha. A guerra política, simbólica e mediática acadou en poucos meses a virulencia e agresividade da etapa terminal do felipismo e o advenimento glorioso de J.M. Aznar. Agás Cataluña e Euscadi todo o resto do Reino macera nun bipartidismo simplón e empobrecido. Para Galiza, para a maioría os cidadáns e cidadás galegos, a encendida confrontación política entre o PP e o PSOE ten as mesmas consecuencias que o combate a morte entre Alien e Predator: «Gañe quen gañe, nós perdemos.» O veto do BNG no Senado aos Orzamentos do Estado achega unha raiola de esperanza.
O éxito político da súa iniciativa é innegábel, pero (case que ninguén) vai recoñecerllo a Anxo Quintana. Dunha banda, reeditaranse os discursos vitimistas sobre a «pinza», multiplicaranse as mencións ás amizades perigosas e volverán sacar en procesión o Santo Martir Ventura Pérez Mariño. Doutra, aplaudiranse as desavinzas BNG-PSOE como proba irrefutábel da imposibilidade dunha alternativa de goberno fronte ao Partido Popular do crepuscular don Manuel. Entre tanta impotencia, as palabras e actuacións de Quintana apuntan que o campo do posíbel é moito máis amplo do que, como sempre, nos deixan imaxinar.

07/12/2004

O Gatopardo en Bolivia

Os resultados das eleccións municipais en Bolivia do pasado domingo 5 ofrecen un innegábel balance lampedusiano. Malia que os partidos tradicionais están crebados electoralmente, todo semella ter cambiado para non cambiar nada. O Movemento Nacionalista Revolucionario que foi o gañador absoluto nas eleccións municipais de hai cinco anos está politicamente desfiuzado. A Nueva Fuerza Republicana fundiuse e perdeu o seu bastión electoral de Cochabamba. O Movimiento de Izquierda Revolucionaria aguantou malamente o envite electoral e unicamente asegurou o seu goberno en Tarija; a Alianza Democrática Nacionalista (ADN) só sobrevive electoralmente en Pando e Beni. Nas municipales de 1999, o MNR foi o partido máis votado acadando un 20% dos sufraxios, seguido polo MIR co 15% e ADN co 12%. Nas elección do domingo ningunha das tres forzas superou o 6%.
Pero, á par deste afundimento das opicións tradicionais, as eleccións serviron para confirmar a sete dos dez alcaldes das cidades máis importantes. En La Paz gañou Juan Del Granado, líder do Movimiento Sin Miedo; en El Alto triunfou J.L. Paredes cabeza de lista de Plan Progreso e alcalde no quinquenio anterior polo MIR; en Potosí será alcalde novamente René Joaquino da agrupación cidadá Alianza Social que en 1999 xa gañou ao fronte do Partido Socialista-1; en Tarija venceu outra volta Oscar Montes do MIR; en Trinidad (Beni) Moisés Shiriqui da conservadora ADN reterá a alcaldía outros cinco anos; en Oruro Edgar Bazán, antes alcalde da UCS (Unidad Cívica Solidaridad), repite agora polo Movimiento Ciudadano Regional San Felipe de Austria, e Aydée Nava do MBL (Movimiento Bolivia Libre) seguirá sendo a alcaldesa de Sucre.
Perante ao descrédito dos partidos tradicionais tras os sucesos de outubro vermello de 2003 que conduciron ao derrocamento do goberno de Sánchez Lozada, unha boa parte dos antigos líderes locais das forzas políticas tradicionais buscaron acubillo nas agrupacións cívicas e cunha imaxe renovada optaron ás alcaldías con innegábel éxito. Este transformismo empardece a capacidade rexeneradora das agrupación cidadáns como alternativa fronte aos «partidos da democracia pactada» e reforza o carácter lampedusiano destas eleccións. Gañaron as vellas elites políticas que se puideron reposicionar sen maiores custes que un cambio de siglas e fixeron seu o lema de Giuseppe Tomasi de Lampedusa: «Se queremos que todo siga como está, é preciso que todo cambie.»

O único partido que actualmente ten presenza parlamentaria e experimentou un sensíbel crecemento electoral é o Movimiento al Socialismo (MAS) que semella que vai superar o teito do 20% dos votos que acadou nas presidenciais de 2002. Aínda que o MAS tivo un importante avance nos grandes municipios a súa base social e política segue sendo rural o que limita as súas expectativas de cara ás vindeiras eleccións presidenciais. A batalla das cidades ofrece un balance agridoce para o MAS que progresou significativamente pero non deu acadado ningunha das alcaldías dos grandes municipios.
Fronte a Evo Morales do MAS, o candidato que se presenta con maiores posibilidades nas próximas eleccións presidenciais é o ex presidente Jorge «Tuto» Quiroga, quen foi o máximo dirixente de Acción Democrática Nacionalista (ADN) até o pasado mes de setembro. «Tuto» foi un dos primeiros en ensaiar o transformismo político para desfacerse do lastre do seu vello partido. Disposto a máis grandes glorias, e sen o chumbo do pasado nas alas, no día de hoxe confirmou o lanzamento dun novo proxecto político. Á espera do que faga o actual presidente Carlos Mesa, outro político sen partido, as eleccións presidencias resolvéranse entre Morales e Quiroga se non xorde un novo Lampedusa boliviano deses que nunca se meteron en política e facendo gala dun discurso populista e rexeneracionista –e mais a bendición do FMI– arrasa nas eleccións para cambiar nada e manter a apariencia de que todo cambiou.

06/12/2004

A catro mans


Non teño claro que a envexa sexa o combustible que move o mundo... pero postos a envexar, envexo a Paco Ignacio Taibo II e a súa inesgotábel capacidade creativa. Anda as voltas cunha monumental biografía de Pancho Villa pero aínda ten tempo para meterse nunha aventura literaria a catro mans co subcomandante Marcos que xa comezou a publicar por entregas La Jornada. Unha novela policiaca escrita de modo mancomunado na que Taibo achega o seu primeiro detective de sona (Héctor Belascoarán Shayne) e o sub se estrea cun investigador zapatista Elías Contreras. Anuncian dez ou doce entregas e a súa vindeira publicación pola editorial Planeta. Comezo a súa lectura mentres me contento con arrastrar a miña reuma creativa e apando coas críticas que o 50% dos lectores deste blog me fan por non actualizalo con regularidade.

29/11/2004

Disidencia á boloñesa

Popularmente (des)coñecidos grazas ao éxito da súa novela Q (que algúns atribuíron rapidamente a Umberto Eco), os fundadores do Luther Blisset Project (LBP) decidiron suicidarse intelectualmente (por dignidade) en 1999. Daquela autoinmolación do grupo boloñes do LBP xurdiu en xaneiro de 2000 Wu Ming, unha expresión que significa «anónimo» ou «sen nome» en mandarín e que, a miúdo, foi utilizada como asinatura de escritores disidentes na China.
O ADN de Wu MIng ten moito de común co LBP orixinario: é un «nome múltiple» que transgrede as nocións de identidade, individualidade e propiedade intelectual particular(izada) e concíbese como unha sorte de guerrilla cultural e comunicacional. Wu MIng nace como unha «nova banda de narradores», desde o seu nome é un tributo á disidencia e un rexeitamento do autor como estrela na idea de que «o artista será cada vez menos divo e cada vez máis narrador, trobador, bardo». As identidades dos cinco membros da banda non son secretas (R. Pedrini, F. Guglielmi, L. Di Meo, G. Cattabriga e R. Bui son os cinco Wu Mings), pero se agochan no anonimato colectivo porque segundo din «limitámonos a considerar máis importantes as nosas obras que as nosas biografías individuais ou os nosos rostros» (o mesmo comportamento que adoitan os sonados autores da literatura galega, non si?).
Esta revolución no tiene rostro. Escritos sobre literatura, catástrofes, mitopoiesis é un recompilatorio de manifiestos, artigos, historias e artefactos literarios producidos na primera onda de activismo de Wu MIng. Hai múltiples centros de interese nas súas páxinas pero a creación de mitos ocupa un lugar central. Escriben: «As historias son o carburante ecolóxico das comunidades en marcha.» «Toda comunidad necesita historias para verse a si mesma e poder cambiar. Interésannos as lendas, as personaxes populares, os que tería pasado se...». Con ese punto de arranque Wu MIng proponse elaborar unha narrativa da emancipación apegada a ese movemento de movementos que é etiquetado como «movemento antiglobalización». A súa posición respecto da mitopoiesis, da creación de novos mitos populares, está moi emparentada cunha afirmación de Paco Ignacio Taibo: «O mito é a verdade rumorosa dos fodidos, os vencedores teñen a televisión».
Wu Ming vén producindo obras de non-ficción e novelas, a máis sonada é, sen dúbida, 54, una historia con varias ducias de personaxes que simulan unha multitude, multitude que é como en Q é o auténtico protagonista). 54 deu orixe a un CD con música de Yo Yo Mundi e as voces de actores como Marco Baliani, Giuseppe Cederna e Fabrizio Pagella. Wu Ming2 publicou en solitario Guerra agli umani, Wu Ming1 New Thing e Wu Ming5 Havana Glam. Neste pasado outrono estreouse a película de Guido Chiesa Traballar con lentitude, sobre Radio Alice e o movimento do 77 en Boloña, escrita por Guido Chiesa e Wu Ming. Aí seguen «rindo de fronte ao horror, para resistir, rindo de fronte ao perigo, para redimensionalo, rindo para incendiar os tigres de papel.» Aí están coa teimuda traxectoria disidente: narraciones de toda caste, accións políticas imaxinativas, infiltración guerrilleira na cultura de masas, rexeitamento da propiedade intelectual privatizadora, invención de novos mitos e recreación dos vellos, creación dunha comunidade participativa de lectores-actores, militancia solidaria e cooperativa no movemento global, e promoción retranqueira de vacinas activas contra o canibalismo político e abobamento da esquerda de onte, de hoxe e de mañá.

21/11/2004

Fin da tregua

O debate asembleario sobre a posición do BNG respecto do referendo da Constitución europea rematou cunha vitoria moi axustada do NON. Asemade iniciouse o proceso de confección das súas listas electorais. Sobre a mesa volven estar na apariencia dun debate de ideas a xorda loita por erosionar a hexemonía da UPG e, de paso, un desafío ao liderado de Anxo Quintana. Unicamente Esquerda Nacionalista ten defendido colectivamente o voto afirmativo, as demais organizacións do BNG inclínanse polo NON e os non adscritos non teñen posición unitaria pero aplauden os éxitos do SI nas diferentes asembleas comarcais. Paréceme que o debate sobre a Constitución europea é máis que nada un pretexto para definir unha nova relación de forzas co principal obxectivo de colocarse mellor nas gloriosas listas que se van ofrecen á sociedade galega. Hai unha confusa mestura de oportunismo político e convicción europeístas nos argumentadores do SI e un abuso de tácticismo e clixes ideolóxicos nos adalides do NON. Nogueira que hai un mes atopaba razóns para votar SI (criticamente), NON ou absterse, agora ten claro o voto negativo; e os Non-Adscritos finalmente abrazarán unha posición que non sexa o NON para diferenciarse e non perder o seu quiñón de influencia na torta do descontento que medra no BNG. Como sexa, segundo o balanzo que fai Europa Press, o NON impúxose ao SI nas asembleas comarcais por un 60% fronte a un 40%. 60/40 máis ou menos a porcentaxe de razóns que teño para votar NON e votar SI.

20/11/2004

Villa volve ao cine

Mentres Taibo II escribe unha nova biografía sobre Villa, o director Tony Scott anuncia o seu próximo proxecto cinematográfico que se titulará Tom Mix e Pancho Villa. A relación de Villa co cine ven de vello, des que asinou un contrato coa a American Mutual Movies Company, que pertencía a David W. Griffith e Harry Aitken, a que cedeu os dereitos para filmar as súas batallas. A suma do contrato ascendía a 25.000 dólares e comprometía a Villa a que representase alguna das súas famosas batallas. Un equipo de rodaxe desprazouse a México e Pancho Villa, ao fronte das súas tropas, reproduciu durante varios días algunhas das súas sonadas accións bélicas. Ao parecer, cando se rematou a película, pareceu tan realista que ninguén se atreveu a proxectala e acordaron volver filmar no estudo con actores profesionais.
Varias son as pegadas cinematográficas que deixou Villa: en 1912, Raoul Walsh e Christy Cabanne estrearon Life of Villa, á que seguiu en 1914 The Life of General Villa, dirixida por Christy Cabanne en solitario, pero con Walsh no papel de Villa mozo. Dous años máis tarde apareceu o documental Following the Flag in Mexico. As relacións de Villa co cine serviron de base para unha miniserie de TV And Starring Pancho Villa As Himself, dirixida por Bruce Beresford, con Antonio Banderas no papel protagonista, na que se que recrean os contactos villistas coa industria de Hollywood.

Spin off

Proliferan as spin-off no mundo da empresa e no cine cun sentido orixinario común: identifican aqueles proxectos que nacen doutros xa existentes e, normalmente, como iniciativa dalgúns membros do proxecto matriz, como expresión dun novo protagonismo ou liderado.
En política as spin off son incómodas e dificilmente aceptábeis en termos orgánicos e xa non digamos en clave mediática. No que toca aos liderados políticos, como no cinema, as spin off non sempre son ben acollidas polo público; ver como un personaxe secundario asume o protagonismo dunha nova cinta provoca, de entrada, unha comparación (case que sempre) odiosa.
Na sociedade política, o liderado que se aprecia é aquel que comporta ruptura, mesmo máis se valoriza se se acompaña dunha boa dose de cainismo e a execución simbólica do Pai/Nai Matriz. Pola contra, se o apego ao proxecto orixinario é demasiado forte, verase esmagado por unha contundente acusación de continuísmo. O liderado de Anxo Quintana non se dá liberado da súa lectura como un spin off de Xosé Manuel Beiras e a década prodixiosa do nacionalismo galego.
Agora o problema haberá de reeditarse coa veciñanza das eleccións autonómicas e a confección das listaxes. O pai nutricio debe ir nas listas? E se non vai que significa? De certo, o debate non é elixir entre o Beiras-muleta de Quintana e o Beiras-emenda (parcial ou total) de Quintana. A cousa é máis cruda: Beiras resolve as insuficiencias que historicamente tiveron as candidaturas do BNG? E, de entre todas as pexas das listas, hai unha que reiteradamente as condicionou negativamente: sempre se fixeron atendendo a escrupulosos e unilaterais criterios domésticos. Exactamente como se están facendo agora. Tal como vai a cousa, desgrazadamente, a única novidade e sorpresa que o BNG vai presentar á sociedade é se Beiras vai ir ou non nas súas listas electorais.

Pancho de PIT II

Paco Ignacio Taibo II traballa nunha biografía sobre Pancho Villa. Nunha entrevista, concedida a El Siglo de Torreón, explica porque se decidiu a escribir a biografía de Villa que se titulará simplemente Pancho. «É o arcanxo dos fodidos, é a vinganza dos fodidos nun país onde os fodidos son moitos e a vinganza é moi xustificada». Entende Taibo que «máis que un programa social, o que hai en Villa é unha vocación de axuste de contas, de reivindicación de tanto agravio que se cometeu e non se reparou». E amosa unha das gozosas achegas da súa teimuda investigación sobre o revolucionario: «Atopeime con todo o debate sobre o Sete Leguas, o cabalo que Villa máis estimaba, ben, non era cabalo, era egua, pero para que cadrara a canción, cabaleárona. Vin decenas de fotos de "Villa montado no Sete Leguas". Primeiro, é una tradición antifeminista. Segundo, ningún deses é a Sete Leguas, a Sete Leguas é unha egua que monta en 1918-19 á fin da súa etapa de guerrilleiro. E cando por fin encontrei unha foto da Sete Leguas, non dicía abaixo que era ela, teño que reivindicala, como non vou contar esta historia?». Efectivamente, como non contar historias como esta?

17/11/2004

A guerra da goma

O grupo Milan acaba de demandar á empresa Fulco S.A, que comercializa os seus produtos coa marca Jovi, por vender gomas de borrar plaxiadas dos seus modelos. Proximamente o grupo Milan tamén iniciará accións legais contra as empresas Makropaper e Carioca pola mesma causa. Os modelos máis copiados son a Milan 430, a Milan 612 e a Milan Nata. Será unha guerra empresarial que ha de deixar unha pegada imborrábel. A Milan Nata é sen dúbida unha icona sentimental da miña xeración. Unha combinación decepcionante a do seu gorentoso aroma e o seu insípido sabor, tan decepcionante como a mestura da candidez dialogante de Zapatero e a prepotencia pailoca de Bono.

Constitucion furtiva

Comezo a ler La Constitución furtiva, un libro de Xavier Pedrol e Gerardo Pisarello para cargarme de razóns e votar NON no referendo que se anuncia. Argumentos para convencer a Cessare (e a min mesmo) de que para facer realidade o noso imaxinario de Europa é urxente –e necesario– aleitar unha cidadanía crítica antes que a servidume civil e o desinterese pro-europeísta. Para a miña idea o que fará posíbel a nova Constitución é a súa discusión e non o aplauso unánime e pechado que se nós propón.

16/11/2004

A folla de ruta

Estamos de paso e sen folla de ruta. Xogamos ao ensaio e ao erro. Non pretendemos quedarnos. «Ninguén chega tan lonxe como cando non sabe onde vai» deixou dito don Oliverio Cromwell. Abofé que el foi ben lonxe, mesmo chegou a executar a un rei, a un auténtico rei inglés. Unha revolución que se (auto)estime non pode aspirar a menos. Nós contentámonos con menos, válenos ben estar tan só de paso. A nosa é unha camiñada anónima e sen grandes aspiracións. Facer calquera cousa modesta (como cortarlle a cabeza a un rei inglés) e despois desaparecer.