Coa cola da raposa

Afirma Navaza que «o BNG xa non é o que era: unha organización compacta, diversa e plural no seu interior pero activada para reaccionar como unha soa voz, unha soa gorxa, en canto xurdise o menor anuncio de treboada». Hai moito tempo que non é así, pero o identificador de sanedríns recupera a idea á luz das declaracións de Beiras nas que nos advertía sobre a posta en cuestión da credibilidade da nova Xunta por causa das retesías públicas entre os dous socios de goberno e tamén pola lacerante oposición que lidera Francisco Rodríguez Sánchez tanto diante de Touriño e ZP como fronte a Anxo Quintana.

Ao tempo, Ismael Rego, o voceiro socialista no pazo do Hórreo, asomouse á prensa para recomendarlle ao BNG que deixe de ser «goberno e oposición» e advírtelle que «as saídas de ton ás que nos ten afeitos Rodríguez na fin de semana» son pouco beneficiosas para o nacionalismo gobernante. Eles saben ben dos problemas que crean as declaracións despropositadas do outro Paco.

O pai dunha amiga miña refírese ao BNG coma «os que tira a raposa coa cola», subliñando metaforicamente a fraxilidade dunha organización á que a mais leve sacudida mediatica ou debate público fai abanear. A liviandade do poder que xestiona o BNG e feble rede dos seus apoios sociais non se viron aínda fortalecidos pola achega do seu paso pola Nova Xunta e calquera disputa deixa en claro que o BNG é un partido gobernante con pés de barro e con sobradas fendas na súa arquitectura.

As liñas vermellas

Non andan desencamiñados aqueles que pensan que o BNG se disolveu efectivamente o día que tomaron posesión Anxo Quintana, Ánxela Bugallo, Fernando Blanco, Teresa Táboas e mais toda a rolada de directores xerais, secretarios xerais técnicos e delegados provinciais. Disolveuse o BNG como espazo de iniciativa política e derramouse a organización como sostén da acción de goberno para embarcarse nunha xestión doméstica do aparato e na asunción dunha estratexia de diferenciación da marca de máis que dubidosos réditos electorais.

Moito temo que as declaracións de Beiras alporizarán aos gardiáns da ortodoxia pero non quebrarán a ensoñación na que está subsumida a fronte nacionalista. O abano renovador do BNG está tan fragmentado como falto de vigor e capacidade de reacción, e o baleiro estratéxico e organizativo ocúpao, coma sempre, a UPG que exerce como principal actor colectivo á hora de fixar as liñas vermellas delimitadoras da política que é posíbel practicar. As advertencias sabatinas de Rodríguez cumpren neste sentido un papel director fundamental. A UPG é a dona das lindes e reina ademais na maquinaria que administra a política como resistencia e inmobilismo.

Os novos xestores como solución?

Hai quen confía en que os xestores nacionalistas da Nova Xunta acabarán por artellar un numeroso e influente bloque de poder que será unha peza fundamental para crebar a hexemonía da UPG. Pragmáticos, con proxección pública e chegada mediática, informados e en conexión cos novos apoios sociais que se traman desde o poder, a nova clase política nacionalista é identificada coma a forza emerxente que sostén, e sosterá a Quin, no liderado da organización, na súa política de renovación e de apertura á sociedade.

Con todo, o quintanismo non existe como programa de ideas, como modelo de organización, nin tan sequera como agrupamento de militantes, e non parece que na axenda do propio Quin sexa unha prioridade organizar os seus apoios para facer realidade un Novo BNG. A esperanza que representou a corrente dos non adscritos estragouse no proceso de renovación traumática que forzou o retiro de Beiras e debilitou, ou liquidou de vez, os elementos secundarios da oligarquía partitocrática –Unidade Galega, Esquerda Nacionalista, Inzar, PNG...– sen erosionar substancialmente o que era a súa cerna –a UPG–. Hoxe o BNG é a UPG, o quintanismo difuso e os restos dese naufraxio.

Dicía G.K. Chesterton que el estaba disposto a crer no imposíbel pero non no improbábel. E é bastante improbábel que sobre a estreita base de políticos profesionalizados, que comparten xestión gobernamental e militancia partidaria, se poida gobernar un aparato díscolo e unhas bases militantes dificilmente contentábeis pola acción dun goberno sometido por igual a apretadas ataduras e a vindicacións maximalistas.

A UPG máis doutrinaria sábeo ben: o BNG é o seu couto privado. Ademais, grazas a súa colonización das organizacións sociais do nacionalismo –CIG, CAF, Mesa pola Normalización, ASPG, ADEGA...–, conta con sobrados aliados para fortalecer a súa estratexia de contrapoder e contención do nacionalismo de xestión, garavata e coche oficial. No futuro, o papel destas organizacións será duplo: converterse nun ariete fronte á xestión dos conselleiros do PSdeG e ser, ao tempo, nunha panca de presión para facer das consellarías do BNG unha correa de transmisión das políticas que a UPG deseña ferreamente.

Agardando unha palabra

O mesmo Chesterton escribiu que a idea que non trata de converterse en palabra é unha mala idea, e a palabra que non trata de converterse en acción é unha mala palabra. Parece que é urxente que Quintana comunique as súas ideas, lles poña palabras e as acompañe de accións. Se ademais o fai para abrir un diálogo coas demais fraccións compometidas coa renovación da organización e a política do BNG, o 2006 deixaría de ser para o nacionalismo galego un ano horribilis máis. Iso ou agardar a que a cola da raposa o derrube todo.