En ambas as dúas pezas, Bauman reitera moitas das ideas motrices das súas obras maiores: a idealización de comunidades refuxio e a obsesión coas fronteiras como resultado da van esperanza de poder garantirnos unha protección auténtica fronte aos risco globais; a imposición dun mundo global onde se institucionaliza unha política local sen poder e un poder global sen limitacións políticas; a confirmación das cidades como vertedoiros dos problemas que se producen a escala global e como campo de batalla principal da loita e tensión entre liberdade e seguridade pero tamén como escenario no que se pon en práctica e desenvolve (con desigual éxito) a arte da convivencia diaria e pacífica coa diferenza...
Tamén nesta ocasión Zygmunt Bauman lémbranos que, na orde líquida dos nosos tempos, a vida se configura como unha sucesión de proxectos efémeros, de curto prazo, de impacto inmediato e de epidérmicos calados. Sinálanos como nómades que transitamos dun proxecto cara outro e subliña que a lembranza do noso último proxecto, ou do noso último éxito, non dura moito. Así como as derrotas e fracasos fan pouso, os éxitos non sedimentan; de aí que haxa que seguir movéndose dun proxecto a outro na procura de novos caladoiros de novos éxitos e recoñecementos. O autor de Modernidade líquida remítese con frecuencia á palabra alemá Unsicherheit como marca dos nosos tempos; Unsicherheit ten un significado múltiple: incerteza, inseguridade, vulnerabilidade e precariedade; é dicir, as materias constituíntes dos medos actuais.
Toda a obra de Bauman é suxestiva e estimulante, indicadora de tendencias certas da evolución das nosas sociedades mais, en tempos de bonanza como os felices noventa e o cambio de século, as súas descricións resultaban máis esperanzadas do que agora na cerna da primeira grande crise da globalización. As súas palabras mídense igual pero o peso da súa negrura é bastante maior. «Se perdemos a esperanza será a fin pero Deus nos libre de perder a esperanza». O que onte era unha sentenza para afirmarse con afouteza, hoxe semella unha ladaíña para que unha forza superior nos abeire. Tal que son malos tempos para a lírica...
Debería poñerse un equipo de sisudos científicos a investigar os efectos betabloqueantes que provocan as sondaxes electorais na cidadanía. Cada nova entrega de inquéritos amenaza con producir un efecto paralizante no espectro angustiado de moitos votantes progresistas/nacionalistas. De nada vale recordarlles que a única sondaxe válida é a das papeletas do 1-M e pouco gañamos decíndolles que está nas súas mans cambiar o curso da historia; é dicir, cambiar o resultado das sondaxes publicadas. O efecto rotundo da encuesta electoral é sempre alimentar os máis arraigados temores. A cadea sondaxe-disuasión-medo-paralise funciona cunha precisión abraiante.
Camiñamos cara ao ecuador dunha campaña electoral fría, glacial, e cada vez é máis evidente que a estratexia principal do Partido Popular é abonar o desánimo e reemprazar a súa falta de sedución por unha contundente campaña de disuasión da participación. O filósofo polaco Leszek Kolakowski contaba unha fábula que evidencia a estratexia da fronte conservadora que reúne ao Partido Popular e as súas voces auxiliares. Dous nenos están no parque botando unha carreira; o que vai atrás berra unha e outra vez: Vou gañando!, Vou gañando! até que o neno que leva a dianteira abandona a carreira e vai chorar en brazos de súa nai, dicindo: «Non podo con el, sempre me gaña».
Unha vez máis hai que reiterar que está nas nosas mans poñerlle outro final a esta historia, aínda que pouco gañemos.
Galicia-Hoxe fixo unha agradecida homenaxe a Marcos Valcárcel reunindo unha manchea xenerosa das «Andoliñas» que lle publica desde o primeiro de outubro de 2004. Agarimosamente escolmadas por Alfonso Vázquez Monxardín chegaron de balde co exemplar dominical do xornal e regaláronme un serán de felices lecturas. Son amador da prosa concisa de Marcos, deses 1.500 carácteres e da súa arte para sintetizar tanta substancia en tan limitado número de palabras.
Sabemos ben que a norma construtiva de a menor espazo, menor traballo é falaz. A escrita desas anotacións compactadas, coas que Marcos nos dá diaria conta de lecturas, sucesos, valores emerxentes ou frangullas de socioloxía cotiá, resulta un exercicio de estilo custoso e demorado. No resultado abrolla a evidencia de que moita reflexión propia e abondosas lecturas foron pacientosamente destiladas para deixarnos ese grolo diario de realidade analizada, discutida ou informada.
A economía da atención e as novas formas de lectura veloz que se impoñen na rede comportan un desacougante risco: a xeneralización dunha composición sumarial e epidérmica de situacións e opinións. A aprendizaxe do oficio con Marcos Valcárcel é un bo antídoto para non entregarse á superficialidade. Cada andoliña, malia súa brevidade formal, agocha unha envexábel solvencia intelectual e solidez informativa e en moitos casos a andoliña tórnase nunha sorte de ensaio miúdo. Ensaio ao xeito que o definiu Alessandro Baricco, unha tentativa de pensar, escribindo. Un engado suxestivo que nos convoca día a día na derradeira páxina de Galicia-Hoxe.
Por Argallando souben da escea chave de No val de Elah. Nun edificio público, un bedel salvadoreño pendura invertida a bandeira dos USA. Hank Deerfield [Tommy Lee Jones], un policía militar retirado, explícalle: «Sabe o que significa cando a bandeira está izada ao revés? É un sinal de auxilio internacional. Significa: hai problemas, veñan salvarnos o cu porque non temos unha oración para salvarnos a nós mesmos.»
Des que estreamos Estatuto, o noso autogoberno colocouse á sombra dunha bandeira invertida, fomos o territorio de gobernos abaixados, de entregada conduta ante o Estado. Dígase que faltou autoestima e proxecto de país ou que simplemente houbo desconfianza nas capacidades propias, pero durante a maior parte da era Fraga emitiuse o mesmo sinal: goberno amigo ou curmá de Zumosol veña salvarnos o cu, temos problemas e non somos quen de valernos sós.
Desde 2005 ímola virando, uns días con máis fortuna que outros. Agora máis que un país á espera de axuda somos un país en construción, con moito que facer e bastantes cousas que mellorar. Tamén podemos dicir con Fran Alonso que somos un país a medio facer. O 1-M saberemos canto suman os que pensan que basta con recargar Galiza e canto os que cren, con diferente acento, que hai que pensar este curruncho en clave de país e meterse con ganas ás reformas e obras maiores (e menores) que precisamos.
Zygmunt Bauman é un pensador de grande engado editorial. Multiplícanse o número de títulos seus traducidos ao español e mesmo pezas menores son recuperadas para ser postas outra volta en circulación. Nesa onda, a editorial Katz ofrécenos Múltiples culturas, unha soa humanidade, onde axunta unha conferencia pronunciada polo sociólogo polonés no Centro de Cultura Contemporánea de Barcelona e unha entrevista que lle fixo Daniel Gamper Sachse. 
