Grande eloxio do mercado de favores

Abondan os ensaios (auto)críticos que debullan a relación da esquerda co mercado e a democracia para saber das pexas que coutan os progresos da súa oferta de igualdade en liberdade. Suxírese que é un problema que a dereita saldou con ben hai décadas; mais a apoloxía do liberalismo económico, coa que arroupa o seu entusiasmo por unha democracia dominada por un mercado de favores, non cancela a distinción radical de Giovanni Sartori: «Esquerda é facer o ben para os demais; dereita, facer o ben para si.»

A decisión de Núñez Feijóo de revogar o concurso formalizado polo goberno bipartito para a concesión da explotación de case 2.300 megavatios de enerxía eólica vale tanto para poñer en claro a súa renuncia a que Galiza teña unha política enerxética de seu como para certificar a súa entrega ao mercado de favores e aos desexos dos brókers mediáticos que asumiron a defensa das macrocorporacións.

Pretextando grave inseguridade xurídica, «chatas graves e insalvábeis de legalidade» e, mesmo, inconstitucionalidade por vulnerar a «liberdade de empresa», a Xunta do PPdeG decidiu abortar a tentativa do BNG de materializar unha nova política enerxética baseada no desenvolvemento das renovábeis, a mingua dos impactos ambientais e o reinvestimento dos beneficios da explotación dos seus recursos.

Fendeuse ademais a participación da Xunta na explotacións eólicas a través do INEGA e a estratexia de encadeamento das concesións co impulso de novas iniciativas enerxéticas, agrogandeiras e industriais, lideradas por grupos empresarias galegos e as caixas de aforro do país, que estimaban a creación de 8.300 novos empregos. E, singularmente, liquídanse as cautelas para evitar a concentración monopolista (o maior adxudicatario no concurso finiquitado non sobardaba o 10,3 por cento do total).

Quedan por ver se os resultados da vella nova política, que o presidente Feijóo prognostica, se traducen en garantías xurídicas máis sólidas, mellor protección ambiental ou un maior impacto na reactivación da economía produtiva e non da depredatoria. Como testemuño da acusación crítica fica o negro balance das concesións de 4.000 megavatios que o Partido Popular distribuíu discrecionalmente durante a gobernación de Manuel Fraga. As políticas pasadas abeiran poucos motivos para a esperanza.

Tampouco é de agardar unha mudanza radical da cartografía da explotación das renovábeis nin do balance de forzas das poderosas megacorporacións enerxéticas. O cadro, que asinan Albino Prada e Santiago Lago en Galicia, unha economía europea, non sufrirá ningún gran redeseño:

Tal ausencia de investidores galegos está a trasladarse ao emerxente vector eólico no que Galiza é líder español e europeo. Entidades españolas como BBVA, Caja Madrid ou ACS controlan a maioría dos parques, e teñen unha presenza importante empresas holandesas, italianas e norteamericano-xaponesas. Só o 5 por cento da potencia instalada o é por empresas galegas [...] Isto tería importantes consecuencias na fixación de rendas ambientais e sociais do recurso e no desenvolvemento industrial ou tecnolóxico que puidera vir asociado.

Luigi Zingales, da Universidade de Chicago, caracterizou o liberalismo oligárquico dos nosos tecnoconservadores: «Moitos partidos políticos din que son pro mercado e en realidade só son pro negocios: pro negocios duns poucos empresarios que adoitan ser os seus amigos. Iso non é ser partidario de libre mercado, senón deturpalo [...] Por iso, agora hai que salvar ao capitalismo dalgúns capitalistas. Hai que regular ben e restablecer a libre competencia nun libre mercado, xusto e honesto.» Ese é o ecosistema económico do presidente Feijóo; acompáñase ademais dun manso liderado do goberno na regulamentación dos mercados e o deseño de políticas públicas para a xestión ecosocial dos bens comúns.

Desde o 1-M, a Xunta de Galicia é un convidado pasivo na mesa das megacorporacións, acode ás súas esixencias e cede gozosa ás presións mediáticas do brókers no revitalizado mercado de favores. Co PPdeG o autogoberno encadéase ás contas de resultados dos poderosos e ofrécese como unha democracia defectuosa para ser o autogoberno dos grandes grupos de presión e non dos cidadáns.

Tempos Novos # 148