O mozo do pixama de raias e outras crónicas

O mozo do pixama de raias azuis e brancas estaba sentado na cama, soprando burbullas. Non coa boca, senón a través do pescozo Estabamos na sala número oito do hospital de Natalspruit, en Katlehong, onde xacía xunto a outros 34 doentes, todos apuñalados ou tiroteados co sorte de haber sobrevivido a peor noite de violencia política que se viu este ano en todos os distritos negros de Sudáfrica [...] O mozo do pixama de raias azuis e brancas tiña un tubo e 7,5 centrímetros inserido na gorxa, xunto enriba da noce. O orificio polo que entraba un tubo fíxollo unha bala. Respiraba, gurgullaba, polo tubo. De aí as burbullas. Unhas burbullas de cor rosa claro, polo sangue.

O retallo é dunha peza xornalística que John Carlín escribiu en xullo de 1993. Carlín, que foi correspondente de diversos medios europeos en Sudáfrica entre 1989 e 1995, reuniu en Heroica tierra cruel (2004) unha escolma dos seus artigos, reportaxes e entrevistas sobre a fin do apartheid e sobre a Ruanda que sobreviviu ao xenocidio. No limiar Nelson Mandela lembra as arriscadas denuncias que facía nas súas crónicas sobre a existencia dunha «Terceira Forza», en complicidade cos poderes fácticos brancos de Pretoria, dedicada a desestabilizar o país, provocar a guerra civil entre os partidarios do Congreso Nacional Africano e Inkatha, e asegurar así a continuidade do apartheid.

Un magnífico libro. A miña lectura fica no seu ecuador pero estou ansioso por chegar ás páxinas que dedica a Ruanda, onde anuncia a súa admiración por Paul Kagame, un controvertido e fascinante personaxe que volve estar no ollo do furacán por causa da terceira guerra do Congo. Veremos se o xuízo de Carlin resiste a evolución do personaxe e a súa implicación na convulsa historia do país do corazón das tebras. As entregadas páxinas que dedica a Mandela, todo hai que dicilo, lense coa frescura do orballo outonizo e renovan a confianza na humanidade de Madiba.