Centralidade

No particular barallete da clase política hai moitas palabras talismán. Centralidade é, sen dúbida, unha das máis engaiolantes. Ninguén sabe de certo que significa, pero a centralidade é sempre cousa boa, valor en alza, atributo positivo.

Centralidade dialoga con centrismo; isto é, unha formulación mornecida e nada extremosa das posicións. En termos ideolóxicos e políticos, centrismo é sinónimo de socialiberalismo ou socialdemocracia, tamén dun galeguismo, máis cultural que político, que se afasta equidistante do independentismo arredista e do centralismo asoballador. Na forma de facer política, centralidade evoca accesibilidade e proximidade, e da súa combinación co centrismo resulta unha formulación vaga pero de grande audiencia entre as clases medias urbanas e vilegas.

Máis filosófica, a centralidade estéase no virtuoso termo medio e no valor da «tranquilidade» como garantía da convivencia. O reformismo light identifica a súa proposta operativa e salienta, sempre que o deixamos, que as solucións non teñen ideoloxia, non hai solucións de esquerdas nin de dereitas, hai tan só problemas e solucións; así, a centralidade acoirázase cunha consistencia tecnocrática –case irrebatíbel– que pon en primeiro plano a eficiencia e a eficacia e deixa para a derradeira ringleira as ideas e motivacións.

Centralidade na cerna

Non é logo estraño que a batalla pola centralidade sexa a cerna de todos os movementos tácticos e de todas as apostas estratéxicas das forzas políticas. En Galiza, tamén. Aquí documéntase unha centralidade paifoca e xeometrizada que gastan os dirixentes socialistas virtuosamente empeñados en ocupar a escea entre os dous extremos malos que topografían o PPdeG e o BNG. É unha centralidade pasiva xa que depende do que os outros fan, propoñen ou promoven, e fundaméntase na incapacidade (teórica) que as outras dúas forzas teñen para dialogar e pactar entre si. Touriño séntese como o dono da alfandega pola que debe transitar todos os acordos políticos e os antagonismos exterministas que trazaron noutrora a relación BNG-PPdeG é a chave que lle permite ao PSdeG ocupar esa pasiva, pero cómoda, posición de intermediación.

Presidencialismo

O principal recurso que adorna a centralidade dos «socialistas galegos» é a Presidencia da Xunta de Galicia. O presidencialismo é un adubío imprescindíbel da centralidade. Coma un novo rei-sol, centro da galaxia política galega, o Presidente convoca todos os focos mediáticos e atesoura unha gran forza de atracción gravitatoria. O presidencialismo de Touriño é aínda de rango doméstico, non é quen de borrar a imaxe do presidencialismo autocrático de Manuel Fraga, e unicamente é logra imporse sen discusións no seu propio partido. Touriño quere ser como Mitterrand, pero aínda non é como Maragall, e tampouco iguala a Ibarra ou ao Chaves. O presidente Touriño inténtao pero non lle sae. O 24 de xullo intentouno coa celebración da véspera coas forzas vivas da cultura e fracasou. O 25 de xullo tentouno arroupándose na delegación rexia e tampouco brillou. Magoantemente, todas as propostas de Touriño escintilean como un brinde ao sol e contrúen un sumatorio de declaracións que non conducen a maioría das veces a ningunha acción práctica.

O presidencialismo de Touriño maniféstase na aminoración da importancia do PSdeG como forza de goberno e no abaixamento do perfil político dos conselleiros socialistas. No aniversario da vitoria electoral, Touriño acudiu ao comite executivo dos socialistas para lembrarlle que el, e só el, era o factor da vitoria. A desaparición do sempre molesto Francisco Vázquez agranda o seu dominio no PSdeG e, de feito, non hai contrapoder ningún agás o que queira execer o lucense José Blanco, secretario de organización do PSOE.

Centralidade mediática e pouco máis

A centralidade do PSdeG e de Touriño é mediática, fundamentalmente mediático, establécese en termo de comunicación, de comunicación de imaxes e non tanto de mensaxes. Fernando Salgado está a conseguir, cunha intelixente e clientelar política de medios relativizar o peso dos poderes comunicacionais menos amábeis a base de reforzar a influencia dos máis acomodados aos intereses do touriñismo. Toda a atención que recibe dos medios aínda non consegue acrecentar o seu liderato diante da sociedade. Vai por diante nos inqueritos pero malia o intensivo investimento no seu liderato non consegue afastarse significativamente de Anxo Quintana. Non o consegue á hora de establecer a axenda política sobre os intereses de Galiza, no Estatuto, no financiamento nin na priorización da construción das infraestruturas, tampouco na creación de imaxinarios colectivos, compartidos ilusionadamente por todos (ou a maioría) dos galegos.

A xuntanza que o pasado 29 reuniu a Quintana e Feixoo pon en evidencia a fraxilidade de tal caste de centralidade pasiva e fundamentada na inacción política. A acusación de deslealdade e a recuperada teoría da pinza han de volver a primeira liña argumentativa do PSdeG para repoñerse do seu paso á periferia do debate sobre o futuro do autogoberno galego. A centralidade sen proxecto político de nada vale. Un dos máis talentosos deputados socialistas argumentaba hai anos que para vender máis, a panadería debe estar instalada no centro da cidade. Tiña toda a razón, pero ademais diso, tamén é preciso ter pan para vender, ou a falta de pan, tortas. O problema do PSdeG non a centralidade da súa panadería, é a incapacidade da súa panificadora de ideas.